Паводле рэкамендацый Амерыканскай акадэміі медыцыны сну верхняй мяжы нормы для сну няма, а ніжняя складае сем гадзін. Але, нават калі чалавек спіць шмат, у яго можа ўзнікаць адчуванне нявыспанасці. Чаму гэта адбываецца, сайту АиФ.ru расказаў прэзідэнт Расійскага таварыства самнолагаў, прафесар, доктар медыцынскіх навук, заслужаны доктар Расійскай Федэрацыі Раман Бузуноў.

Па словах Бузунова, існуе каля 80 хвароб сну, якія так ці інакш пагаршаюць яго якасць. Нявыспанасць можа быць прычынай і некаторых саматычных хвароб.

Нізкі ціск і сон

Людзі з нізкім ціскам любяць паспаць. Калі чалавеку з нармальным ціскам не бракуе 6—7 гадзін для сну, то гіпатоніку трэба яшчэ пару гадзін, каб нармальна выспацца. Па словах Бузунова, чалавек з нізкім ціскам можа ўстаць з раніцы і адчуваць пачуцце нявыспанасці ў сілу сваіх фізіялагічных асаблівасцяў.

Кафеінавая залежнасць і сон

Пачуццё нявыспанасці можа ўзнікаць і з-за кафеінавай залежнасці. «Бывае залежнасць ад кафеіну. Чалавек прывыкае на працягу дня падтрымліваць сябе вялікімі яго дозамі. Потым ад гэтага ён і заснуць не можа, і прачнуцца раніцай, бо кафеін перастаў дзейнічаць. Адчувае сябе разбітым і стомленым, ён зноў павінен прыняць нейкую дозу кафеіну з прычыны ўжо ўзніклай залежнасці», — засцерагае Бузуноў.

Курэнне і загазаванасць пагаршаюць сон

Недахоп сну могуць адчуваць і заўзятыя курцы. Па словах эксперта, у працэсе удыхання дыму ў крыві большае канцэнтрацыя вуглякіслага газу, які больш за звязваецца з гемаглабінам, чым кісларод. У курца праяўляюцца сімптомы кіслароднага галадання, хоць канцэнтрацыя кіслароду ў паветры мяняецца нязначна.

«Калі чалавек паліць, то пры скурванні адной цыгарэты 1% гемаглабіну звязваецца з вуглякіслым газам, які чалавек удыхае. Кроў пры гэтым цыркулюе, але кісларод не пераносіць. Калі чалавек выкурвае 20 цыгарэт, то 20% крывацёку цыркулюе намарна», — кажа Бузуноў.

Пастаяннае адчуванне нявыспанасці таксама характэрнае для жыхароў вялікіх гарадоў. Выхлапныя газы, якія ўтрымліваюць аксіды азоту і вугляроду, дыяксід серы і іншыя рэчывы, могуць аказваць таксічны эфект.

«Усе яны выклікаюць таксічны эфект. Кроў пачынае горш пераносіць кісларод, і можа ўзнікаць кіслароднае галаданне», — кажа Бузуноў.

«Рассінхрон» і сон

Па словах Бузунова, у нашы дні самай частай прычынай таго, што чалавек не высыпаецца, з'яўляецца «сацыяльны джэтлаг», калі арганізм папросту не гатовы да пастаяннай змены графікаў і рытмаў, якую дыктуе мегаполіс. «У вялікіх гарадах 20% насельніцтва працуе па зменным графіку. Яшчэ палова насельніцтва адсыпаецца ў выхадныя дні з розніцай дзве гадзіны і больш. І так штотыдзень. Чалавек высыпаецца ў выхадныя, а з пачаткам новага працоўнага тыдня раніцай ўстае нявыспаны, бо арганізм не разумее, калі трэба прачынацца. Чалавек больш-менш санлівы прыходзіць у норму толькі да канца тыдня і на выходных зноў адсыпаецца», — кажа Бузуноў.

Такая няўзгодненасць біялагічных рытмаў і рэжыму сну і няспання, як кажа эксперт, прыводзіць да таго, што чалавек пачынае пакутаваць ад нявыспанасці, хоць на самай справе ён спаў дастатковую колькасць часу.

Дактары рэкамендуюць заўсёды класціся ў адзін і той самы час. Гэта галоўная зарука добрага сну.

nn.by; фота VGstockstudio, Shutterstock.com