Традыцыйны Дзень Незалежнасці ў Беларусі — гэта парад ваеннай тэхнікі, закаснелая эстрада і брсмаўцы ў аднолькавых кепках. Але ў 2001 годзе свята прайшло па іншым сцэнары. Перад галоўным корпусам БДУ па подыуме крочылі аголеныя мадэлі. На плошчы тады сабраліся тысячы гледачоў. Можаце сабе ўявіць?

Паказ арганізоўваў Саша Варламаў. Вядомы мадэльер расказаў «Нашай Ніне», як гэта было — пра голыя грудзі на дзяржаўным свяце, рэакцыю кіраўніцтва БДУ і тое, чаму такое больш не паўтарылася.

Гэтыя фота нядаўна ўспаміналі ў сацыяльных сетках. «Не Парыж, не Берлін — Мінск», — дзівіліся

На той праект Сашу Варламава натхніў Берлін і тамтэйшая атмасфера свабоды.

«Я двойчы ўдзельнічаў у самым вялікім подыуме свету. Першы раз — гэта быў 1997 год. Мы там паказвалі беларускія і амерыканскія калекцыі. Подыум — даўжынёй 1000 метраў. Асаблівасць яго складалася ў тым, што ён быў у форме карэ і праходзіў проста на Курфюрстэндам, было закрыта некалькі кварталаў. Подыум быў паўтара метра вышынёй, даходзіў мне да плеч.

Мадэлі, прайшоўшы некалькі сот метраў, сыходзілі са сваіх абцасаў і неслі іх у руках, бо 1000 метраў для еўрапейскіх манекеншчыц — гэта занадта цяжка. Але нашы мадэлі казалі: мы б яшчэ пяць разоў прайшлі гэты кіламетр. Ніякіх цяжкасцяў няма — пытанне ў збалаванасці», — расказвае ён. 

Саша Варламаў, 2001 год

Гэты паказ занесены ў Кнігу рэкордаў Гінэса як самы буйны ў свеце (пасля рэкордным стаў і берлінскі паказ 2001 года з подыумам дыўжынёй 1111 метраў, дзе Варламаў быў адным з арганізатараў).

«Пасля першага вялікага подыума ў мяне запала думка: гэта ж так проста, так добра, чаму ў Мінску гэта не зрабіць? І тады я расказаў пра сваю ідэю Казуліну, які быў рэктарам БДУ. Значыць, проста насупраць Дома ўрада, ля галоўнага ўвахода ва ўніверсітэт мы паставім подыум — як мага даўжэйшы.

Я хацеў наогул плошчу апярэзаць, але мне сказалі, што дастаткова складана будзе арганізаваць ахову, калі рабіць подыум па перыметры ўсёй плошчы. Таму давялося зменшчыць яго — ён быў 150-200 метраў у форме карэ, як у Берліне.

Мы праводзілі паказ 2 і 3 ліпеня. У першы дзень сабралася 7 тысяч гледачоў, а на другі — 13 тысяч. Мы працавалі з 3-й гадзіны дня і да 10-й вечара. Кожнае дэфіле цягнулася 40 хвілін, потым паўгадзіны перапынак, і зноў паказ. А ў антрактах пелі розныя гурты».

Калекцыі, якія дэманстраваліся, былі зроблены ўдзельнікамі конкурсу «Млын моды». Адабралі самае лепшае. Былі і вельмі адкрытыя калекцыі. А адну наогул не дапрацавалі да «чыноўніцкага варыянту».

«Ніз быў раскошны, а верх ну ніяк не атрымліваўся ў аўтара. Я не мог перарабляць гэтую калекцыю па-свойму. Тлумачыў аўтару і так, і гэтак — карацей, не атрымлівалася. Кажу ў выніку: «Давай так: здымай верх, мы закрываем грудзі рукамі — як на пляжы, нічога страшнага».

Мадэль на раптоўную змену вобразу адрэагавала спакойна.

«А што тут такога? — здзіўляецца Саша Варламаў. — Мадэль ёсць мадэль. І потым яна рукамі закрылася. Мода — гэта ж асобны від мастацтва.

Мы паказвалі дызайн — не грудзі!

Мода не можа быць ханжаскай. Хаця не, яна можа быць любой — яна адлюстроўвае дух грамадства. Паглядзіце, якія сёння тыдні моды — гэта ж жуд. Жанчыны ў намордніках».

Варламаў успамінае, што ў адзін з дзён пайшоў дождж — але гледачы не разыходзіліся.

«Было цудоўна — не так раскошна, як у Берліне, але ўсё ж… Я думаў, паказ будзе кожны год. А потым стала ўсё горш і горш — калі людзям строем трэба хадзіць на Дзень Незалежнасці, то якая тут мода, якая свабода?»

Кіраўніцтва ўніверсітэта аголеных мадэляў успрыняла нармальна — прынамсі ў высокія кабінеты нікола не выклікалі. Дый наогул пры Казуліне ў БДУ панавала атмасфера свабоды.

«Я тады падпісаў дамову з ім, і мы адкрылі Цэнтр моладзевай моды. Яму гэта было цікава ў той час. Ён усё збіраў пад сябе — і навуку, і мастацтва. БДУ быў дзяржавай у дзяржаве», — дзеліцца мадэльер.

Праўда, у 2002 годзе Дзень Незалежнасці прайшоў ужо без грандыёзных подыумаў. Упраўленне культуры гарвыканкама збудавала шмат пляцовак уздоўж праспекта, адну з якіх адвялі агенцтву Варламава.

«Мы працавалі недзе каля Палаца спорту, разок ці два паказалі калекцыі і ўсё. Маштаб быў іншы, драбнела ўсё. Калі заганяць у клетку, вось так і атрымліваецца», — з сумам адзначае ён.

Наталля Лубнеўская